Nieuws
dinsdag, 28. januari 2025 - 08:42 uur
Verenigingsrecht
In Nederlaand he-w het recht van vereniging. Doar mu-w zeunig op wean. Het kan heel praktisch wean um oe te organiseren a’j met mekoar dezelfde sport doot, op dezelfde partieje stemt of een aander zelfde belang hebt.
Ne club stichten kan ook um mekoar te steunen. Der zeent ooldtimerclubs van leu met nen klassiekn auto. Ze helpt mekoar met de oonderdeeln woe-j slech an köant kommen. Ze maakt met mekoar mooie ritten langs biejzeundere plaatsen en sloet dan of met lekker etten en gezellig doon. De leste tieden zee-j ook alverdan mear clubs van leu met nen camper. Betjen krang, want iej kiest vuur de vriejheaid um te goan en stoan woe-j weelt en toch zeuk iej mekoar dan wier op. ’n Meanske zit vrömd in mekoar.
Mear leu hooldt duur ’n regel van gezeelskop. Lotsverbeundenheaid is een vuurnaam dinge um te oawerleawen. Um troost te zeuken biej mekoar. Ik kan doar oawer metkuijern umda’k joaren laank in nen Fiat Multipla heb ejach. 6 volslagen zitplaatsen: 3 nöast mekoar vuurin en 3 nöast mekoar achterin. Hoge zitten as in ne bestelwage. Grote roeten met royaal zicht roondumme. En achterin ook nog nen enormen kattenbak. Wat nen praktischen auto. De baanken dale en iej brengt ‘r hele beume en boskaazjes met noar de gemeentewerf. Eén keer jaagn.
Italiaans design van ontwoarpers dee wat dörft. Mear het robuuste model völ in Nederlaand kets verkeerd. Een ribbel met de kleane leampkes oonder de panoramische vuurroete was nit good. De biejnaams zeaden genog: ingezakten taartn, vervoer met vetrolle, auto met titn. Mer de echte diehards jachen gewoon verdan in de ruumtewage met echte ruumte. Toch köm der nen club van Multipla-rieders met ‘n naam “De Lelijkste Auto van Nederland”. Van mekoar wus iej precies wee in net zonnen lellijken auto jachen. PvdA-fractievuurzitter Remi de la Haye oet Hoolten har ook nen Multipla én met dezelfde kleur as den van miej. Een biejzeunder gezichte a-w ze nöast mekoar parkeerden. Köm iej mekoar teegn op de weg, dan dee-j met de koplaampen en iej zweejn noar mekoar. Lotsverbeundenheaid den ‘t krach gaf om al het geskeamp van aandere autodeskundigen bliejmeudig te incasseern.
Ik magge heel geane fietsen. Zoonder batterieje, want a’k fietsen zegge, dan bedoel ik ook fietsen. Mear de fietsers-zoonder-batterieje wordt alverdan meender. In-ehaald duur de tied, de techniek en de e-bikers. Op de rotondes is ne nieje leavensgevoarlijke dynamiek ekömmen en ook biej fietsverkeer van rechts. Ze zeent ‘r zo! En dan dee saggereainige köppe a-j ze der nit gaauw genog langs loat. En a’j der wat van zengt, veraandert de meest zachtmeudige leu in agressievelingen dee de batterieje met good en blood verdedigt. Volgens miej is ’t tied vuur ne club van fietsers-zoonder-batterieje.
Gerrit Dannenberg
dinsdag, 14. januari 2025 - 05:48 uur
Ongeleufelijk
In Tubantia steun kortens een groot verhaal van nen domie den neet mear in God geleuwdn. Vief joar was’e met emeritaat en in dee joaren heelmoals ongeleuwig ewörden. Ik leus twee grote kraantenpagina’s vol clichés van leu dee ’t in de religie ook het lecht is oet-egoan. Dissen domie leus non ‘n Biebel vuural literair... De-j vuur ‘t literair leazen van ‘t Grote Book eerst vief joar met pensioen munn wean is toch wal heel jammer van al dee vuurgoande tied. Wat zi-j dan nen hoop mis-elop. Mer vruit.
Zon verhaal oawer dissen ongeleufelijken domie gef neet zo völle extra’s. Het lik wal ’n betje op ’t getugenis van leu dee der ineens achter komt dat de wearlnd nit plat is. Gin echt niejs vuur geleuwigen dee ’t geleuwe ook kwiet zeent ewörden. En ook neet vuur leu dee dwars teegn aandermans-better-weetn in toch bliewt geleuwen. Is dat eagenlijk ook neet het gote weazenskenmoark van geleuwen?
De verhalen van leu dee ’t oet godsdienstige clubs zeent estapt kö’j te ballast leazen. Jehovagetugen dee neet mear langs de duurn goat, Mormomen met veraanderde deankbeelden, teluurgestealde Baghwans, theoloog Harry Kuitert den lange geleden al zea de-w God zelf bedacht hebt, Hara Krishna’s met spiet as höare in ’n kop en bioloog-schriewer Maarten ’t Hart (non 79 joar) den ’t vuur al zinne frustraties in de koarke zelfs de P.C. Hooftpries hef ekreegn. Wat mut zonnen kniepköttel van zowat 80 joar met 60.000 euro doon? Mer is det eagenlijk nit ook het grote wezenskenmoark van kniepköttels?
In Nederlaand ma-j zeggen wa-j deankt, geleuwt of neet geleuwt. Doar mu-w heel zeunig op wean. De Biebelgeleuwers dee zon verhaal least weet det ook. Ze zengt het abonnemeant op de kraante der nit um op. Ook al krie-j als geleuwer het geveul de-j as nen onnozeln blood wordt vot-ezat umda-j nog geleuwt in dee sprookjes oet het Grote Book. Vuural het weurdje “nog” maakt dudelijk dat ’t ne kwestie van tied is met oew geleuwe. Nog eawen wochen en dan koompt ’t vanzelf wal trechte met det achterhaalde gedoo. Mear de geleuwers nemt het vuur kennisgeving an en zeent echt nit van plan um oe – biej geleagenheaid – een kop der of te doon.
Ik zitte non te wochen op een verhaal oawer twee kraantenpagina’s met nen imam den neet mear in Allah geleuwt en de Koran beschouwt as een literair book. En dan wil ik geane det de Korangeleuwers doar op dezelfde manere met ummegoat as de Biebelgeleuwers.
maandag, 30. december 2024 - 22:03 uur
Töafelkes-oawend 31/12/24
Op Töafelkesoawend goat völle leu drammen oawer vrooger. Vaste umda’w van vrooger de ooldejoars-conference op töafelkesoawend hebt oawer-eheulden. Wim Kan wes dé kearl van dee joarsloetings. Den van 1979 he’k nog op ne klassieke cassette.
De formule is nooit veraanderd: nen binnenkommer, een inleaidend pröatje, een versje, een verhaaltje en an ’t lesten stichtelijke wöarde vuur ’t nieje joar. De oalejoarsconferences hebt aaltied een hoog met-de-wetenschop-van-non-gehalte. Aaltied makkelijk scoren. Achterof kiek iej ne koo in ’t gat en wordt hoaste alns net zo lachwekkend as de kapsels op oale trouwfoto’s. Want hoe geet dat? Dit was dom, dát was neet klook, zus har heel aanders eköand. Vake geet ‘t ook oawer dinge dee niks van doon hebt met de echte besloet-bekwoamheaid van oonze gezagsdreagers. Dit joar zal ’t dan ook wal vuural goan oawer premier Schoof zin vriendin, de höare en de kleare van minister Klaver en de verweande gölbuujn van Pieter Omtzigt.
Het leste bleadken van ’n kalender blíf nen moojn earns um eawen achterumme te kieken. Mer wat heure wiej in de ooldejoarconferences? Spitsvoondige dinge van een conferencier? Taalvoondsten van nen woordkeunstigen kearl of vrouwe? Óf vaalt ‘r nog wat te learen? Fouten make wiej allemoal, mear fouten achterof anwiezen en dan keihard zeggen det ’t aanders har emut is ginne grote keunst. Nöast Wim Kan hebt aandern ook probeerd het eandejoars-oawerzicht oaver te nemmen. Mer het blik nog wal ne hele opgave um een lesten oawend van ’t joar de leu te loaten lachen én te loaten noadeanken. Hoaste onverennigboare dinge a’j ze beaide serieus nemt. Zelfs Finkers hef der heel klook an edoan um het noa één keer nooit wier te proberen. Youp van ’t Hek köm der oarg dichte biej: hee dwung de leu in ’t speegel te kiekn. En dan mut ’t wal gek goan da’j neet um oezelf munn lachen. Dit joar dut Pieter Derks de joarsloeting.
Töafelkesoawend; een naam koomp van de ettenstoafel den ’t vroger allene op ooljoarsdag propvol steun met alle soorten vleais: gebroaden sauciezen, kerbenades, ribben en rollades. Met de kennis van non is ’t extra genieten van al det lekkere vleais. Met Pieter Derks mu’j ’t mear ofwochen.
Gerrit Dannenberg
dinsdag, 24. december 2024 - 21:30 uur
Canite Tuba! (“Steek de bazuin”, Advents-antifoon)
Hoalt n doed’lendn hoorn hoog boavn de putte.
Kniept vast oewe lipp’ op de vleerhoaltn spool’;
En bloast den Adventsroop van Vass’ tot de Lutte,
Van Soasel noar Lattrop tot wied oaver n poal!
En is Mirreweenter het Keendke geboorn,
En zeengt weer de Engeln hoog’ oet et heelal;
Stemt dan noar de fluitn van d’Herders oewn hoorn
En wiest de Dree-Könn’ge de weg noar de stal!
Noar: Toon Borghoes, Ollenzel, ’n Buske late bleujers. Gedichten het jaor rond.
Nedersaksische Uitgeverij en H.O. Twentse Post Hengelo (O.) - MCMLXI (z. 7)
dinsdag, 17. december 2024 - 08:19 uur
Eandejoars-liestjes
Kampioenen zi-w gek op. Miskien wal umda-w zelf stiekem geane óók ’n besten weelt wean. Viej zeent ook gek op eande-joars-liestjes, fealijk ook een soort van kampioenen. In disse wekken leaze viej oawer: ’n voetballer van het joar, politicus van het joar, de meest bewoonderde vrouwe van het ’t joar. Opiniewekblad ’n Roskam hef een besten Tweantsen bestuurder van ’t joar… Alleman weet gloepens good dat de liestjes een hoog flauwekulgehalte hebt. En toch wille viej oons geane oarns an spegeln. ’n Besten zanger, een besten singer-songwriter, een besten Heel-Holland-bakker, een besten wielrenner, ’n besten Max Verstappen.
Mer an één liestje is de ofgelopen wekke een eande kömmen: de Miss Universe-verkiezingen. Het liestje met de dree meujste vrouwleu van het heelal. En van zukke berichen wor ‘k toch wal bliej van. Neet umda’k neet van mooie vrouwleu hoolde, want der is jums gin mens op de wearelnd den ne mooie vrouwe lellijk veendt. Geeldt vuur nen moojn kearl trouwens ook. Mear wat is de prestatie fealijk? A’j der toevallig good oetzeet kom iej boawen-an ’t liestje. Vuur de beste sportprestaties mu’j in elk geval nog hard vuur woarken…. Mer nen moojn kop he’j gewoon geluk met ehad en a’j dan neet al te völle domme dinge zengt, dan kö’j Miss Universe worden.
Mer non is ’t dan toch echt of-elop met dee commerciële vleaiskuring vuur vrouwleu. Wille viej an leu dan tóch per se ne prieskaarte hangen, dan mu’w méár eagenschoppen op de weagschoale leggen. Wat maakt van leu non fealijk móóie leu. De boetenkaante is allene mear verpakking. Der zeent jums sloepmoordenaars met ’t gezichte van een goodig groffaatje. Neet allene de verpakking, mear de inhoold dut ook met. Tuulk kenne viej allemoal dee versletten zegswiezen det opmaken de botter dut verkopen. En iej hoowt de boetenkaante ook zeker neet te verwoarlozen. Mear um allene vuur ne mooie verpakking ne pries te gewen, dan he-j slim last van blikvernauwing.
Der zeent mear van dee foute liestjes dee nutteloze kwaliteitskenmerken beloont met ne hoofdpries: de Leukste Gemeente van Nederlaand, de MKB-vreandelijkste Gemeente van Nederlaand, de beste fietsgemeente van Nederlaand…. Wat kope viej der toch vuur? Loa’w der gewoon met oetskeajen. Eén eandejoars liestje wi-k nog anhoolden. Det is het liestje det ook aaltied woar is en wat miej aaltied een heel good geveul gef umda’k der neet op stoa. Det is det liestje met leu dee ’t vergangen joar oet de tied zeent ekömmen.